९ मंसिर २०८१, आईतवार
नेपाल राष्ट्र बैंकले लिम्पियाधुरा र लिपुलेकसहितको नेपालको नक्सा अंकित एक र दुई रुपैयाँको सिक्का छाप्नका लागि आवश्यक प्रकृया अगाडि बढाएको छ। गत भदौमा बसेको मन्त्रिपरिषद्को बैठकले एक र दुई रुपैयाँको सिक्का टकमरी गरी चलन चल्तीमा ल्याउन नेपाल राष्ट्र बैंकलाई स्वीकृति दिने निर्णय गरेको थियो।
प्रचलनमा ल्याइने सिक्काको मेटेरियल अहिले चलन चल्तिमा भएका सिक्काकै जस्तो हुनेछ। यस सिक्कामा लिम्पियाधुरा र लिपुलेकसहितको नक्का थप हुनेछ। एक रुपैयाँको सिक्का ३० करोड वटा र दुई रुपैयाँको दरका १० करोड वटा छाप्ने तयारी भएको नेपाल राष्ट्र बैंकका सहप्रवक्ता नारायण पोखरेलले जानकारी दिए।
अहिलेसम्म बोलकबोल भने खुला गरिएको छैन। नेपालमै सिक्का छाप्ने मेसिन भए पनि धेरै संख्यामा छाप्नु पर्दा विदेश पठाउने गरिएको छ। टक्सार विभागले टकमरी, चादीका सिक्का छाप्ने गरेको भए पनि यो सिक्का धेरै संख्यामा भएकाले नेपालमा भन्दा विदेशमा छाप्दा सस्तो पर्ने पोखरेलले बताए। यसका लागि आउटसोर्सिङको तयारी हुँदैछ।’ उनले भने ‘
नेपाल सरकारले लिम्पियाधुरा र लिपुलेकसहितको नेपालको नयाँ नक्का सार्वजनिक गरेसँगै चिनोको रुपमा सिक्का पनि छाप्ने तयारी गरेको हो। पछिल्लो समय सिक्काको प्रचलन घट्दै गैरहेको छ। यस्ता सिक्का छाप्न महंगो पर्ने तथा व्यवस्थापन गर्न पनि गाह्रो हुने भएकाले राष्ट्र बैंकले सिक्का छपाइमा खासै महत्व दिने गरेको छैन।
डिजिटल कारोबारलाई जोड दिँदै आएको राष्ट्र बैंकले मुद्राको प्रयोगलाई कम गराउदै लैजाने रणनीति लिएको छ। कागजी नोटको प्रचलन अधिक भए पनि सिक्काको प्रयोग कम हुँदै गएको पोखरेल बताए। तर सरकारले चिनोका लागि भन्दै यति धेरै परिणाममा सिक्का छाप्ने निर्देशन दिएपछि सिक्का जारी गर्ने तयारी भएको हो।
धातुका सिक्काको दुरुपयोग तथा अन्य क्षेत्रमा प्रयोग हुन थाले पछि राष्ट्र बैंकले कडाइ गर्दै आएको छ।